Tôn giả A-nan là em chú bác ruột của đức Phật. Khi đức Phật trở về cố hương Ca-tỳ-la-vệ thăm hoàng gia lần đầu tiên, Ngài đã xin xuất gia theo đức Phật. Trong tăng đoàn, Ngài là người thông minh nhất, học một biết mười, nghe đâu nhớ đó, lại nhớ lâu, nhớ kỹ.
Năm Phật được 55 tuổi, Ngài được đại chúng đề cử làm thị giả thường xuyên cho Phật. A-nan hoan hỷ chấp thuận với 8 điều kiện:
1) Phật đừng cho tôn giả những y áo mà thí chủ đã cúng dường Ngài;
2) Phật đừng cho tôn giả những thức ăn mà thí chủ đã cúng dường Ngài;
3) Phật đừng cho tôn giả ở cùng một tịnh thất với Ngài;
4) Phật đừng cho tôn giả đi theo khi thí chủ thỉnh Ngài thọ trai;
5) Xin Phật cùng đi với tôn giả khi tôn giả được thí chủ mời thọ trai;
6) Phật cho phép tôn giả được quyền tiến dẫn hay từ chối những người muốn tham kiến Ngài;
7) Phật cho phép tôn giả hỏi lại những điều gì Ngài nói mà tôn giả chưa hiểu;
8) Xin Phật lập lại đại ý những bài pháp thoại mà vì bất đắc dĩ tôn giả đã không được nghe.
Với nhiệm vụ thị giả, Ngài đã hầu hạ, săn sóc đức Thế Tôn tận tâm, tận lực, từ việc lớn đến việc nhỏ đều chu toàn trọn vẹn, không sơ suất, không lỗi lầm. Đối với mọi người thì Ngài hết sức khiêm cung, lịch sự, hòa nhã, thân ái. Ngài chứng quả A-la-hán sau khi Phật nhập diệt (trước hôm kết tập kinh điển lần thứ nhất). Khi tuổi thọ xấp xỉ 80, Ngài được tôn giả Đại Ca-diếp truyền tâm pháp và ủy thác trọng trách lãnh đạo giáo hội và đúc kết Đại Tạng Kinh. Đến năm 120 tuổi, Ngài truyền tâm pháp và giao phó trách nhiệm lãnh đạo giáo hội cho đệ tử là tôn giả Thương-na-hòa-tu, rồi nhập Niết-bàn.
Nội dung: Tổng hợp nhiều nguồn,
Hình minh họa trên banner: trích từ “Truyện tranh thập đại để tử Phật Thích Ca” do Thế Giới Phật Giáo. org (Quốc tế) ấn tống.
